Edith Ronse

1988, Beveren – woont en werkt te Antwerpen

Edith Ronse toont ons vaak sculpturen waarbij zij delen van het menselijk lichaam heeft geïsoleerd in een bevroren, stilstaande handeling. Lichaamsdelen die bedacht worden geconstrueerd in een gefragmenteerde situatie.

In een wereld die letterlijk overspoeld wordt door beelden van oorlogsgruwel is daardoor een associatie met ‘amputatie’ niet ondenkbaar en kan het oeuvre van Edith Ronse, ondanks een uitgepuurde esthetiek, voor sommigen verontrustend en confronterend werken. Toch is dit gegeven louter schijn, bedrieglijk zelfs, want binnen het sculpturale veld van haar werk ontstaat er onderhuids een intens menselijk spanningsveld: een arm reikt naar de ruimte rond zich, spant zich onmerkbaar op, in de hand een koperen ring dragend als verbindende geleider. Het is een wachten, een aarzelen, een verstilde aanzet tot een komende plotse beweging. Zo tonen een paar benen op een sokkel een mentale veerkracht die naar binnen is gericht.

Door deze ruimtelijk vorm gegeven handelingen wordt het gemis van het lichaam zelf versterkt maar niet ontzenuwd en lijken ze eerder archetypes van geconcentreerde (in)spanning en subtiele dynamiek. Het mysterie schuilt net in het geïsoleerde gebeuren. In de beperking van het getoonde, wordt de handeling daardoor bijna een ritueel gebeuren met een te gissen intentie, een daad met een diepere menselijke betekenis die ons net ontglipt, de stilte van een ingehouden adem, een vastgehouden seconde in een onbenoembare artistieke performance.

Deze ‘bevrorenheid’, (en eigen aan het wezen van de beeldhouwkunst), lijkt op het eerste zicht zeer herkenbaar als een klassiek, historisch, esthetisch gegeven, maar het zet de toeschouwer op het verkeerde been. Het gedegen ambacht van de beeldhouwster verdwijnt op de achtergrond om de subtiliteit van de handeling zichtbaar te maken. Deze verbeelde verstilling heeft een grote affectie met de taal van het Fin de Siècle: een handeling die met een ‘sacraal’ aura is omgeven. Daardoor heeft het op een hedendaagse wijze veel gemeen met bijvoorbeeld het werk ‘Du Silence’ van Fernand Khnopff [1858-1921] en o.a. zijn zeldzame sculpturen: wat men meent te zien is niet wat men werkelijk ziet. De ware werkelijkheid kan maar fragmentarisch in zijn volheid getoond worden.

Het is alsof Edith Ronse het lichaam opdeelt om het voluit te laten spreken. Over de tijdloze schoonheid van het mens zijn, de verwondering van het corpus, de draagkracht van ons Zijn in al onze menselijke betrachtingen. Alsof ze met de woorden van schrijfster Conny Palmen ons toefluistert: ‘Leven is magisch!’

Stefaan van Biesen, Melsele, 27.12.2016